Alman Hamam Böceği

0.5-1 cm boyunda, kahverenkli, en hızlı üreyen hamamböceği türüdür. Bıraktığı bir pakette (kokon) 40-48 civarında yumurta vardır. Bir dişi yılda 30.000’i bulan yavru sayısına ulaşabilir. Ömrü bir yıldır. Kuru ve sıcak yerleri sevdiği için halk arasında KALORİFER BÖCEĞİ olarak da anılırlar. Çok pistirler ve her şeyi yerler. Her pisliği, mikrobu taşır ve bulaştırırlar. Gıda, su ve sıcağa olan ihtiyaçlarından dolayı insaan her yerde aktiflerdir. Evlerde ilk yerleşecekleri yerler mutfak ve banyolardır. Hemen hemen bütün zamanlarını yuvalarında, delik ve çatlaklarda saklanarak geçirirler. Karanlığı sevdiklerinden geceleri daha aktiftirler. Çok dayanıklıdırlar. İlaçlara karşı çok çabuk direnç geliştirirler. Marketten ufak bir poşet içinde veya bir yumurta paketinde evinize gelebilirler.
“Dizanteri, gıda zehirlenmeleri, Verem, Gastroenteritis, Antrax, Pnomoni, Hepatit, Mantar hastalıkları, Astım, allerjik reaksiyon gibi çeşitli hastalık mikroplarını taşır ve bulaştırırlar.”

Kontrol Önlemleri
Bu haşerenin kontrolü zordur. Tecrübe, teknik bilgi, uygun insektisit ve periyodik uygulama gerekir. Kalıcı insektisitleri her türlü çatlak ve yarıklara, kapı pervazı, süpürgelik, dolap arkası gibi yerlere uygun dozlarda uygulamak gerekir. Gerekirse özel yemleme sistemi (TES) uygulanır.

Önerimiz
Apartman haşere anlamında temizse; sakinlerin dikkatli olması, ilk böcek geldiğinde ise o dairenin böcek yayılmadan ilaçlatılması gerekir. İhmal edilirse diğer dairelere de yayılarak rahatsızlık verir ve masraflara neden olur. Örneğin 30 daireli bir apartmanda 6-7 dairede üreme başlamışsa, bütün apartman dairelerinin komple ilaçlatılması en doğru harekettir. Bu yapılmazsa, böcekler daireler arasında dolaşır ve sorun zaman içinde kronikleşir.

Amerikan Hamamböceği

Erginleri ortalama 2-3 cm boyunda, kanatlı, kırmızımsı kahve renginde olan en büyük hamamböceği türüdür. Bütün insanların yediği ve yemediği her şeyi yerler (Kağıt dahil). İçinde 14-16 yumurta bulunan paket (kokon) yaparak her mevsim ürerler. Genelde toplu koloniler halinde yaşarlar; 15 ay kadar ömürleri vardır. Nemli, sıcak ve pis yerleri severler. Kanalizasyon, kazan dairesi, depo, bodrum, toprak altı galerileri, ambalaj içleri gibi yerleri istila ederler. Genelde endüstriyel işletmelerde çok görülürler.
“Dizanteri, Gıda zehirlenmeleri, Verem, Gastroenteritis, Antrax, Pnomoni, Hepatit, Mantar hastalıkları, Astım, Allerjik Reaksiyon gibi çeşitli hastalık mikroplarını taşır ve bulaştırırlar.”

Kontrol Önlemleri
Yaşadığı ortam ve yerlerin iyi araştırılması ve profesyonel bir servis tarafından mücadele edilmesi gerekir. Kalıcı etkili insektisit kullanılır; koli ve malzemeyle de gelebilirler; dikkat etmek gerekir.

Salyangoz

Sularda ve nemli çayırlarda yaşayan, değişik ebat ve şekillerde çok çeşitli türleri vardır. Kabuklu bir haşeredir. Gezdikleri yerlere sıvılarını bulaştırırlar. Bitkileri yiyerek yaşamları sürdürürler. Küçük türleri çoğu kez bahçelerde süs bitkilerini sararak kurumasına sebebiyet verirler.
“İnsan barsaklarında yaşayan ve halk arasında bağırsak kurtları adı verilen ve çok çeşidi olan bu canlıların bazıları, ara konakçılık yaparak türün insanlar arasında yayılmasında rol oynarlar.”
Kontrol Önlemleri
Bahçe ve çimenlik alanlarda, özel yem şeklinde hazırlanmış mollulisit grubu ilaçları kullanmak sureti ile kolayca mücadele etmek mümkündür.

Kırkayak

Bina içerisinde; bodrumda, katlarda ve evlerin balkonlarında; bina dışında ise rutubetli yerlerde, yaprak altı ve gübrelik yerlerde yaşarlar.
Kontrol Önlemleri
Barındığı ve ürediği yerler tespit edilip, ilaçlamak suretiyle yok edilirler.

Güve

3 mm boylarında, küçük ve oval böceklerdir. Bunlar insanlara zarar vermez; ama kişisel eşyalara ve giysilere zarar verirler. Güveler hayvan kılından yapılmış her türlü eşya üzerine yerleşirler ve bunlarla beslenirler. (Kaşmir, yünlü ve ipekli giysiler gibi)

Kontrol Önlemleri
Yaygın ortamlarda kontrolü için kesinlikle profesyonel bir uygulamaya başvurmak ve ayrıca korunmak için şahsi önlemler almak gerekir.
Giysilerin kesinlikle tavan arası, merdiven altı gibi yerlerde saklanmaması gerekir. Giysiler temiz kutular içerisinde saklanarak bu kutuların ağızları tam kapalı tutulmalıdır. Aynı zamanda giysilerin kullanma talimatlarına uygun olarak saklanması gerekir. Kutuların içine naftalin koyulması haşereleri bu bölgelerden uzak tutacaktır.

Çiyan

3-10 cm büyüklüğünde, 2-8 mm eninde, yassı halkalı, etrafında 17 çift anteni olan zehirli canlılardır. Gündüzleri evlerin nemli, loş ve karanlık yerlerinde, taş altlarında, deliklerde gizlenirler. Geceleri dolaşırlar; böcek ve solucanlarla beslenirler. İnsana saldırmazlar.
“Çıplak ayakla dolaşırken, terlik veya ayakkabı giyerken korunma içgüdüsü ile sokarlar. Isırdığı yerde birbirine benzeyen iki adet koyu renkte iz görülür. Örümcek ısırmalarındaki gibi zehirlenme belirtileri ortaya çıkar.”

Kontrol Önlemleri

Üredikleri kulübe ve evler boşaltılır içerisi ve dışarışı ile üreme yerleri kalıcı ilaçlarla ilaçlanır. Isırılan yer hızla emilir gerekirse ısırık yeri biraz kanatılır. Yaraya amonyak sürülür ve doktora getirilir

Kara Sinek

0.5-1 cm boyunda, siyah-gri renktedirler. Çöp ve gübre gibi nemli organik madde bulunan yerlere 100-150 tanesi yığın halinde yumurtalarını bırakır. Çıkan larvalar organik maddelerle beslenir ve sıcak havada ortalama 7-8 gün içerisinde ergin hale gelirler. Çok çabuk ürerler. Her türlü gıda ve çöp artıklarıyla beslenirler ve ortalama 3 km uçarak çevrede insanların yaşadığı her yeri istila ederler. Vücutlarında çok çeşitli hastalık mikropları taşıdıkları için her dolaştıkları yerlere mikropları bulaştırırlar. Zira her 5 dakikada bir gezindikleri yerlere dışkı bırakırlar.

“Kolera, Diare, Dizanteri, Hepatit, Çocuk Felci, Gıda zehirlenmeleri, Selmonellosis, Verem gibi hastalıkları bulaştırır.”

Kontrol Önlemleri
-Çöp ve gübreleri muntazam kaldırmak ve bunların üzerinde üremeyi engelleyici larvasit uygulamaları yapmak.
Uçan haşerelerin eve girmesini önleyici pasif tedbirler almak (tel sineklik, yapışkan levhalı UV cihazlar gibi)
Profesyonel sevise başvurup üreme yerlerinin tespiti ve uçkun mücadelesi için yardım almak gerekir. Ayrıca sineğin yoğun girdiği kapalı alanlarda da kalıcı etkili uygulama yapılarak, 25-30 gün süreyle gelen sineklerin devamlı ölmesini sağlayarak yoğunluğu düşürmek de mümkündür.

Arı

0,5-1 cm boyunda, altın sarısı renginde ve kahverengi dalgalı desenlere sahiptirler. Bal ve eşek arısı gibi türleri vardır. Duvar deliği, ağaç, çatı arası ve evlerin uygun yerlerine petek yuva yaparak yerleşirler. Koloni halinde yaşarlar. Çiçeklerden polen ve nektar toplayarak bunları depolarlar ve kışın bunlarla beslenirler. İnsanları ısırarak ve sokarak alerjik reaksiyona sebep olurlar.

Tatarcıklar

Küçük vücutları sık kıllarla örtülü, donuk sarı renkli, 1,5-3 mm boyunda sineklerdir. Doğada hayvan barınaklarında, mağaralarda, evlerdeki loş yerlerde yaşarlar ve geceleri insanlardan ve hayvanlardan kan emerler. Yumurtalarını bitkisel ve yaş atıkların üzerine bırakırlar.
Şark çibanı, humma gibi hastalıkların yayılmasında rol oynarlar.

Kontrol Önlemleri
Ev içine, hayvan barınaklarına ve diğer barınma alanlarına kalıcı insektisitlerle pulverizasyon veya ULV yöntemleri ile uygulama yaparak mücadele edilir.

Tahta kurusu

Erişkin tahtakurusu oval, yassı, çok ayaklı, 2 – 5 mm boyunda, pas kırmızısı rengindedir. Ezilince pis kokar ve kan çıkar. Erginleri hiç beslenmeden 550 gün yaşayabilirler.
Kümeler halinde 200 civarında yumurtayı yapıştırarak çatlaklara bırakırlar. Evlerde insanların kullandığı yatak odaları, çekyatlar, dolap içleri, karyola yatak kenarları, duvar delikleri ve tahta aksam ayrıkları ile yatakhaneler gibi yerlere yuvalanırlar. İnsanları ısırıp ağırlıklarının 5 -6 katı kadar kan emebilirler. Emdiği yerler şişer ve çiban gibi kızarır. Özellikle geceleri aktiftir; insana özellikle uykuda hemen hücum eder. Evden eve taşınan eşyalar ile yayılır.
“Pasteurella pestis, allerjik reaksiyonlar M.Leprae, Bacillus anthracis, B.Recurrentin gibi bir çok hastalığı bulaştırırlar.”

Kontrol Önlemleri
Ferdi mücadele çok zordur; başarılı olmaz. Profesyonel uygulayıcı gerekir . Barındığı ve ürediği yerler dikkatle ilaçlanırsa, kolayca yok edilir.

Karınca

2-4 mm büyüklüğünde, siyahtan kahverengiye, kırmızıdan siyaha kadar renklerde bir çok karınca türü vardır. Kanatlı karınca türü ise, 5-8 mm uzunluğunda ve kahverengi olup, iki adet uzun kanada sahiptir. Yuvalarını su ve yiyecek kaynaklarına yakın yerlerde yaparlar ve rotaları da bu eksendedir. Ev içlerinde görülen enfestasyon, genelde işçi karıncaların yiyecek aramalarından kaynaklanır. Süpürgelikler ile çatlaklarda, deliklerde, saksı içlerinde yuvalanırlar. Koloniler halinde yaşarlar.
“Salmonellosis ve staphilacoc enfeksiyonlarına sebep olurlar.”

Kontrol Önlemleri
Yürüyüş rotalarını izleyip yuvaları bulunmalı ve buralarda tedbir alınmalıdır. Piyasadaki hazır pestisitler ve yemler kullanılabilir. Fakat popülasyon tam olarak hedef alınmadığı için bu tip mücadelenin başarı şansı düşüktür. Profesyonel uygulayıcıya başvurulmalıdır.

Akrep

2,5-5 cm boyunda; türüne göre siyah, sarı, kahverengi veya mavi renkte olabilirler. Böceklerle beslenirler. Genelde taş veya duvar kovuklarında, toprak deliklerde, bodrum, çatı, ahşap bina, depo, moloz yığını gibi yerlerde yuvalanırlar. Yuva ve yiyecek bulmak için binalara yaklaşır veya girerler. Ev içine girince yatakta, ayakkabı içi gibi kovuk şeklini andıran her yerde rastlamak mümkündür. Geceleri aktiftirler. Gündüzleri karanlık ve serin yerlerde veya yuvalarında geçirirler. Bahar ve sonbahar yağmurları ile birlikte yuvalarını su basar ve bina içerisine girişleri sıklaşır.
“Çok zehirlidirler. Korunma içgüdüsüyle temas edince sokarlar. İnsanlarda hayati tehdit oluştururlar.”

Kontrol Önlemleri
Özellikle bina çevresi, bahçe, çatı, bodrum ve depo gibi yerlerdeki yuvalanma ortamlarının iyi araştırılması gerekir. Mücadele; bu ortamlardaki satıhlara, özel ve rezidüel etkili pestisitlerin yağışsız havalarda uygulanması şeklinde yapılır. Bahar ve sonbahar ayları mücadele için uygundur. Ev içi uygulama, koruyucu maksatla yapılır. Mücadelesi dikkat ister ve tehlikelidir; profesyonel uygulayıcı gerektirir.

Kene

3 mm boyunda, kırmızı-kahverengi renginde, yassı, oval parazitlerdir. Kan emerek büyürler. Keneler köpekler dışında, hayvanlara ve insanlara da yapışıp kan emerler. Dış alanlarda çimenlerde, çalılıklarda ve hayvan barınma yerlerinde bulunurlar ve buralardan geçen hayvanlara yapışırlar. Hayvanlar vasıtası ile evlerin içine kadar gelirler. Bir dişi kene, ev içerisindeki bir çatlağa veya yarığa yumurta bırakırsa, 1 hafta içerisinde yüzlercesinin oluşmasına sebep olur.

Kontrol Önlemleri
Kenelerin evin içinde ve dışında kontrolü zahmetlidir. Mücadelenin tekrarlanması gerekebilir. Bunun için profesyonel bir servise ihtiyaç duyulur.

Örümcek

Parazitlenmezler; hastalık bulaştırmazlar; yağmacılıkla ve böcekleri yiyerek beslenirler. Çok türleri vardır. Boyları türe göre değişir. Bazıları insanda, sokarak zehirlenmeye sebep olur. Genellikle boyun, el, yüz, omuz ve koldan sokarlar. Evlerin loş karanlık ve nemli yerlerine yuvalanırlar. Sokulan yerde yanma ve ağrı başlar; bölge kaşınır ve şişer; titreme ve bitkinlik oluşur. Nabız artması ve soğuk terleme görülür. Isırık yerinde birbirine benzet 2 adet nokta gözlemlenebilir.

Kontrol Önlemleri
Isırılan yer hızla emilir. Gerekirse bölge biraz kanatılır. Yaraya amonyak sürülür ve ısırılan kişi acilen doktora götürülür.
Bina içine ve ürediği yerlere kalıcı etkili ilaçlama yapılır.

Pire

Siyah-kahverengi renginde, 2 mm boyunda, katlı yapılı ve altı bacaklı olup, vücudunda ve bacaklarında kılları bulunur. Sıçrayan yapıdadır. Dikey 20 cm, yatay 40 cm zıplarlar. Hayvan, insan, toz ve kuş piresi şeklinde türleri vardır. Çok çabuk popülasyon yaratırlar. Üreme hızları haftada 2000 yavruya ulaşabilir. Yumurtalarını toz, toprak içine ve zeminlere dağınık vaziyette bırakırlar. Uygun sıcaklık değerlerinde 8 -10 günde pire haline gelirler; sıcaklık yeterli değilse bu süreç 80-90 güne kadar uzar. Yumurtlamak için kan emerler. Bu sebeple canlıya ve insana anında hücum ederler. Canlı üstünde saprofit yaşadığı için evlere kolay taşınırlar. Özellikle geceleri aktiftirler. Ciltte noktacıklar halinde ısırık izleriile iç çamaşırlarda kahverengi pisliğinin lekeleri gözlemlenebilir. En çok hayvanların dinlenme alanlarında görülür ve ürerler.
“Tifüs ve Veba hastalığı bulaştırırlar.”

Kontrol Önlemleri
Ürediği ortamı tespit edip ilaçlamak, kedi ve köpek gibi hayvanları da ilaçlayıp temizlemek gerekir. İlaçlar pupa döneminde etkili olmadığı için ilaçlamadan sonra 15 gün kadar pire görülmesi doğaldır. Daha sonra onlarda kaybolur. Bazen tekrar ilaçlama gerekebilir.

Ev Faresi

Çok küçüktürler. (Yaklaşık 3 cm civarı). Fındık faresi olarak da anılırlar. Renkleri genelde gridir. Büyük kulakları, küçük gözleri ve burunları vardır. Pislikleri siyah pirinç büyüklüğünde ve ovaldir. Pisliklerini etrafa saçarlar. Yuvalarını gıda merkezlerine yakın oyuk ve boşluklarda yapar; ev ve iş yerlerine yerleşirler. Çok iyi tırmanıcı ve sıçrayıcıdırlar. Çok çabuk ürerler; gebelikleri 18-21 gün sürer ve her seferinde 5-8 arası yavru doğururlar. Yılda 5-10 döl verebilirler. Çok güçlü koku duyuları vardır. Yetişkin bir ev faresi 0.5 cm delikten geçer ve 4 metre yüksekten atlayabilir.